Quy luật Gresham, hay còn được gọi là “Đồng tiền xấu đuổi đồng tiền tốt”, là một nguyên tắc kinh tế quan trọng giải thích hiện tượng tiền tệ bị mất giá trị sẽ đẩy tiền tệ có giá trị cao hơn ra khỏi lưu thông.

Nguyên nhân:

• Khi trong một nền kinh tế cùng tồn tại hai loại tiền tệ có mệnh giá ngang nhau nhưng giá trị nội tại khác nhau (ví dụ: một đồng tiền vàng và một đồng tiền làm từ kim loại rẻ hơn), người ta sẽ có xu hướng giữ lại đồng tiền có giá trị cao hơn (vàng) và sử dụng đồng tiền có giá trị thấp hơn để giao dịch.
• Điều này dẫn đến việc đồng tiền có giá trị cao dần biến mất khỏi lưu thông, chỉ còn lại đồng tiền có giá trị thấp.

Tác động:

• Làm giảm chất lượng tiền tệ: Quy luật Gresham có thể dẫn đến tình trạng tiền tệ trong lưu thông ngày càng kém chất lượng, gây ảnh hưởng đến niềm tin của người dân vào hệ thống tiền tệ.
• Gây khó khăn cho giao dịch: Khi tiền tệ mất giá trị, người dân có thể mất lòng tin và chuyển sang sử dụng các hình thức thanh toán khác, gây khó khăn cho giao dịch thương mại.
• Tăng lạm phát: Khi tiền tệ mất giá trị, giá cả hàng hóa và dịch vụ có thể tăng lên, gây ra lạm phát.

Ví dụ:

• Trong lịch sử, nhiều quốc gia đã từng đối mặt với tình trạng tiền xu bị cắt xén hoặc làm giả. Những đồng tiền này có giá trị nội tại thấp hơn so với đồng tiền chính thức, nhưng vẫn được chấp nhận trong giao dịch. Kết quả là, người dân có xu hướng giữ lại đồng tiền chính thức và chỉ sử dụng đồng tiền bị cắt xén hoặc làm giả, dẫn đến tình trạng đồng tiền chính thức dần biến mất khỏi lưu thông.
• Trong thời đại hiện nay, quy luật Gresham cũng có thể áp dụng cho tiền điện tử. Nếu có nhiều loại tiền điện tử khác nhau cùng tồn tại, người dùng có thể có xu hướng sử dụng loại tiền điện tử có giá trị thấp hơn và ít biến động hơn, trong khi giữ lại loại tiền điện tử có giá trị cao hơn và biến động mạnh hơn để đầu tư.

Cách khắc phục:

• Chính phủ cần có các biện pháp để đảm bảo chất lượng tiền tệ, chẳng hạn như kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất và lưu thông tiền tệ, xử lý nghiêm các hành vi làm giả hoặc cắt xén tiền tệ.
• Ngân hàng trung ương cần duy trì sự ổn định của giá trị tiền tệ, thông qua các chính sách tiền tệ phù hợp.
• Người dân cần nâng cao nhận thức về quy luật Gresham, để có thể đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt.

Kết luận: Quy luật Gresham là một nguyên tắc kinh tế quan trọng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự vận động của tiền tệ trong nền kinh tế. Bằng cách hiểu và áp dụng quy luật này, chúng ta có thể góp phần duy trì sự ổn định và phát triển của hệ thống tiền tệ.